Tiết học cuối cùng

Tiết học đó diễn ra một ngày sau lễ kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Trường THCS Mai Trung (1966 - 2016). Sau đúng cái ngày lễ trọng đại và đầy ắp cảm xúc ấy, thầy Đồng Văn Liệp rời bục giảng. Cũng chính bởi thời khắc đặc biệt ấy mà tiết học của thầy ý nghĩa và ấm áp biết nhường nào.
Thầy Đồng Văn Liệp là một người đặc biệt với chúng tôi. Dù đã đến tuổi nghỉ hưu nhưng thầy vẫn luôn chuẩn bị chu đáo mỗi giờ lên lớp. Lúc nào thầy cũng cặm cụi một mình chuẩn bị đồ dùng chu đáo cho tiết dạy của mình. Dường như nhiệt huyết và tấm lòng của thầy vẫn không khác gì lúc còn son trẻ. 

Có lẽ vì thế, học sinh chúng tôi yêu quý thầy theo cách cũng khá đặc biệt. Đó không phải chỉ là tình thầy trò mà còn hơn thế. Đó là tình cảm của những đứa con, đứa cháu với người cha, người ông của mình.

Chính vì thế, thông tin thầy về nghỉ hưu làm chúng tôi khá sốc.

Tôi vẫn nhớ như in tiết 4 của ngày 22/11 - đúng hai ngày sau lễ kỷ niệm 50 năm thành lập trường. Những cảm xúc lâng lâng về cái ngày trọng đại ấy vẫn còn nguyên vẹn trong chúng tôi. Thầy Đồng Văn Liệp bước vào lớp, một cách vội vã. Thầy không kiểm tra bài cũ mà bắt đầu dạy.
Tiết học hôm đó khá đặc biệt. Thầy dạy say sưa như chưa bao giờ dạy. Từng lời nói, từng cử chỉ và ánh mắt của thầy tràn đầy nhiệt huyết. Nhất là ánh mắt của thầy. Cho đến giờ, tôi cũng chưa thể hiểu hết được những điều thầy gửi gắm qua ánh mắt đó. Tôi chỉ có thể lờ mờ nhận ra rằng ánh mắt ấy chứa đựng cả niềm tin, niềm hi vọng của thầy dành cho chúng tôi. Hoặc, cũng có thể, ánh mắt ấy còn là niềm tiếc nuối khi phải xa trường, xa học sinh thân yêu.

Thầy kết thúc giờ dạy sớm hơn khoảng 10 phút. Đặt viên phấn nhẹ nhàng xuống bàn. Thầy chậm rãi thông báo cho chúng tôi một tin đặc biệt. Tôi nhìn thấy đôi mắt thầy ngân ngấn nước:

- Hôm nay là tiết dạy cuối cùng của thầy ở lớp mình. Từ tuần sau thầy được nghỉ hưu theo chế độ. 

Cả lớp chúng tôi lặng đi vì bất ngờ. Nhưng đó không chỉ là sự bất ngờ. Bởi lúc đó, chúng tôi không biết làm gì ngoài... im lặng. Chúng tôi im lặng để nghe những lời dặn dò của một người cha, một người ông:

- Các em ở lại phải ngoan, cố gắng học tập....

Có lẽ thầy còn muốn nói nhiều hơn nữa với chúng tôi nhưng cơn xúc động làm thầy không thể tiếp tục. Nước mắt thầy đã bắt đầu chảy. Những giọt nước mắt của bao năm tháng nhọc nhằn để có thể đứng vững trên bục giảng. Nước mắt chia tay bao giờ cũng mặn chát tiếc nuối và yêu thương.

Cho đến giờ, hình ảnh mái đầu bạc trắng, đôi mắt ầng ậc nước của thầy vẫn không phai trong tâm trí tôi. Thầy khóc lặng lẽ. Cả lớp chúng tôi đều khóc. Những giây phút chia xa ấy sao mà xúc động thế!

Bạn Bình lớp trưởng cố gắng kìm nén cảm xúc thay mặt cả lớp đứng lên phát biểu

- Thưa thầy.... (Bình nấc lên nức nở)! Chúng em cám ơn thầy những ngày tháng qua đã dạy dỗ, chỉ bảo tận tình cho chúng em. Xa thầy, chúng em sẽ rất nhớ. Cái tin thầy nghỉ hưu này với chúng em bất ngờ quá! Chúng em hứa sẽ ngoan ngoãn, nghe lời thầy cô và cố gắng trong học tập. Chúng em xin tặng thầy bài hát... Khi tóc thầy bạc....

Cả lớp tôi, không ai bảo ai tất cả đều đứng dậy. Cũng chẳng cần ai bắt nhịp, chẳng cần ai thúc giục, những giai điệu của bài Khi tóc thầy bạc cứ vang lên.... "Khi tóc thầy bạc, tóc em vẫn còn xanh,... Khi tóc thầy bạc trắng chúng em đã khôn lớn rồi,..." Lời bài hát thỉnh thoảng lại bị ngắt quãng bởi những tiếng nấc. 

Thầy Liệp đứng lặng người trên bục giảng nhìn chúng tôi bằng ánh mắt mà đến giờ, thỉnh thoảng vẫn ám ảnh tôi. Thầy cứ đứng như vậy, để mặc những dòng nước mắt chảy tràn trên khuôn mặt. Tôi có cảm giác, ca khúc này sáng tác ra để dành cho thầy. Mái tóc thầy đã bạc trắng lớp bụi của thời gia và cả bụi phấn của hơn 30 năm đứng trên bục giảng nữa. 

Bài hát vừa kết thúc cũng là lúc tiếng trống hết giờ vang lên. Thầy Liệp đứng lặng trên bục giảng. Chúng tôi cứ thế nức nở. Có lẽ thầy muốn lưu giữ kỷ niệm này trong sâu thẳm trái tim thầy. Chưa bao giờ chúng tôi ghét cái tiếng trống hết giờ đến thế. Nó làm giây phút chúng tôi phải xa thầy gần thêm.

- Hết giờ rồi! - thầy Liệp cố gằng kìm nén những tiếng nức nở - các em... nghỉ đi!

Cả lớp chúng tôi vẫn đứng yên tại chỗ. Thầy Liệp cũng đứng lặng trên bục giảng. Cái phút giây ấy sao mà đặc biệt và xúc động đến thế. Những giây phút chia xa, giây phút chúng tôi phải rời xa một người thầy tận tuỵ, luôn hết lòng vì học sinh. Tôi mong giây phút này cứ kéo dài mãi!

- Các em ra chơi đi! 

Thầy Liệp vẫn đứng yên trên bục giảng thúc giục. Nhưng dường như chẳng ai nghe thấy thầy nói. Bởi lời của thầy cũng chìm lẫn vào những tiếng nức nở. Chưa bao giờ chúng tôi khóc nhiều như vậy.

Thầy Liệp thu dọn sách vở, giáo án vào cặp cẩn trọng và tỉ mỉ như muốn lưu giữ kỷ niệm đặc biệt trong cuộc đời. Bởi đó là những giây phút cuối cùng thầy đứng trên bục giảng.

Thầy xách cặp bước ra giữa bục giảng, chúng tôi vẫn đứng nức nở nhìn thầy. 

- Chúng em chúc thầy mạnh khoẻ, hạnh phúc!

Cả lớp chúng tôi đồng thanh hô to khi thầy bước vội ra cửa. Cái câu chúc sáo mòn ấy trở nên ấm áp biết nhường nào bởi nó xuất phát từ trái tim non nớt, đầy ắp cảm xúc và sự tin yêu, lòng biết ơn của chúng tôi...

Thầy Liệp giơ tay chào chúng tôi lần cuối rồi bước vội ra khỏi lớp. Chúng tôi như bừng tỉnh, không ai bảo ai nhất loạt chạy theo thầy. Hình ảnh lũ học sinh khóc nức nở chạy theo người thầy tóc bạc bước vội trên sân trường rải đầy nắng vàng cứ in sâu trong trái tim chúng tôi.
Đó là tiết học cuối cùng mà chúng tôi sẽ không bao giờ quên được. Tiết học cuối cùng của thầy Đồng Văn Liệp